 |
 |
 |
Het komt helaas nog regelmatig voor, dat na aanschaf en montage van een nieuwe turbo of turbo binnenwerk men mij redelijk bedroefd belt, met de mededeling dat de turbo, na zeer korte tijd reeds, soms al tijdens een proeftrek “overleden” is!
Om onze sport “in leven” te houden lijkt het me een goede zaak, dat we elkaar helpen met goede informatie..
Lees daarom bijgaande informatie eens rustig door en doe er je voordeel mee!
Allereerst is in de praktijk helaas maar al te vaak gebleken, dat het zogenaamde ‘testen’ en thuis ‘proeftrekken’ een redelijk gevaarlijke zaak is voor de levensduur van de turbo.
Ik kan me goed voorstellen, dat de neiging hiertoe vaak aanwezig is, maar doe het maar gewoon niet! Vaak wordt de trekker op de weg op snelheid gebracht, pootje op de rem om te zien hoever de drukmeter komt… en dan gebeurt het.. rem los en gas dicht…!
Op het moment dat deze laatste 2 handelingen worden uitgevoerd, staat de turbo nog volop massa luchtvolume te produceren.. deze terugslag luchtgolf kan nergens anders heen dan naar de inlaat van de turbo… het compressorwiel krijgt zijdelings ‘een klap voor zijn kop’ en drukt vaak de oliefilm (slechts zo dik als een mensenhaar.. 0.008 tot 0.015 mm..!!!) van het glijlager aan de compressorkant weg.. even koper op ijzer dan bij het glijlager… in heftiger gevallen loopt het wiel even licht (of zwaar) aan tegen het huis… met als gevolg directe turboschade…!!!
Wat de rotor aan de compressorzijde om de oren krijgt is ongeveer hetzelfde, als twee lui aan een touw trekken en de ene laat plots stiekem los.. gevolg… je gaat op je rug…!
Soms is de schade nog niet direct waarneembaar, maar dan sneuvelt de turbo later snel voor de sleepwagen, door lagerschade en mogelijk wielschade met gevaar voor onbalans, de enige juiste plek waar getest dient te worden?!!!! De sleepwagen dus…!
Dus… geen kettingen aan de boom.. shovels er achter enzovoort.. het gaat meestal veel te abrupt en daar voelt met name het glijlager compressorzijde en het axiaallager van de turbo zich niet echt lekker bij.. oppassen dus..
Ik zie het meestal snel aan het schadebeeld tijdens de autopsie van het lijk.. alleen kunnen de daders zich dan jammer genoeg meestal ‘weinig tot niets herinneren’ van de aanslag.. die ze zelf gepleegd hebben.. want ja… moordaanslagen worden gestraft en kosten geld…!
Dus… hou jezelf niet voor de gek.. en wees uiterst voorzichtig daar mee..!
Ook het gas snel dichtgooien na een full pull kan hetzelfde effect geven… de turbo draait nog volop.. dus bij dan al lage motortoeren aan het eind.. liever eerst de koppeling vrij..
en dan rustig het gas dicht! En ook geen ‘showgas’ even daarna.. nog een klap… brr..!
Belangrijke montage-voorschriften!
Controles voor montage van de turbo:
-
Controleer het uitlaatspruitstuk zorgvuldig op eventuele losse deeltjes, zodat deze tijdens het opstarten het turbinewiel niet kunnen beschadigen.
- Ververs zonodig de motorolie en vernieuw het oliefilter.
- Controleer de olie toe- en afvoerleidingen van de turbo op vervuiling en/of verstopping om een goede smering te waarborgen.
- Bij nieuwe opbouw en gebruik van vernippelde verbindingen; olietoevoer- binnendiameter minimaal 6 millimeter, dus ook de eventuele nippels!
- Het gebruik van smeerolie van goede kwaliteit is een must voor “high performance applications”.
- Bij hoge bedrijfstemperaturen en hoge rotorsnelheden wil dit nogal eens voor problemen zorgen bij de smering van het axiaal-lager en bijbehorende draagvlakken van axiaallager-ring en zuigerveerbus/axiaallagerring-combinatie.
Montage
- Gebruik uitsluitend nieuwe pakkingen bij montage van de turbo!
- Nooit vloeibare pakking gebruiken!
Gebruik hiervan kan de oliekanalen in het lagerhuis naar de radiaallagers en het axiaalllager verstoppen!
Dit kunnen de gevolgen zijn… en dan de rest van minimaal het binnenwerk ook naar de Filistijnen… dus oppassen…! Dit soort schade kan ook ontstaan, zonder verstoppingen dan, bij een foutieve opstartprocedure, daar over later meer.
 |
 |
 |
Voordat de turbo wordt gemonteerd:
- Vul het lagerhuis van de turbo met nieuwe motorolie via zowel de olie-inlaat, als olie-retour zijde, zet de turbo even neer en draai de rotor enige malen met de hand rond. Kantel de turbo en herhaal dit nogmaals.
- Monteer de olietoevoerleiding, maar sluit de olie-retourleiding nog niet aan!
Ontluchten wordt vaak vergeten!
- Torn de motor zonder deze te starten, totdat er een regelmatige oliestroom zichtbaar wordt uit de olie-retour. Op deze wijze wordt de olietoevoerleiding ontlucht en is gegarandeerd, dat alle rotordelen en lageringen voldoende zijn voorgesmeerd.
- Monteer nu de olie-retourleiding aan de turbo.
Starten
De motor is nu startklaar.
- Laat de motor na opstarten minimaal enkele minuten stationair draaien, voordat het toerental wordt opgevoerd.
- Raak niet in paniek, als her en der wat olie lekt in eerste instantie! Dit is een veel voorkomend verschijnsel bij nieuwe turbo’s.
De afdichting wordt hoofdzakelijk verzorgd door de positieve druk in beide huizen (uitlaatdruk en turbodruk), de zuigerveren aan beide zijden van de turbo-rotor zijn hoofdzakelijk om spatolie tegen te houden en ook om kontakt van hete uitlaatgassen met de smeerolie te voorkomen, het zijn gas-afdichtingen, geen typische oile-afdichtingen!
Zodra de motor belast wordt en er positieve drukken zijn in de huizen, is de eventuele olielekkage verholpen!
- Controleer nogmaals alle afdichtingen en slangklemmen van de turbo bij draaiende motor (lucht, olie, uitlaatgassen) op eventuele lekkages.
Deze opstartprocedure raad ik aan elke maal dat de turbo van de motor verwijderd is geweest en ook met name na de winterperiode, wanneer de motor langdurig heeft stilgestaan!
Smeeroliegebrek, zelfs van enkele seconden, zal altijd als eerste het axiaallager beschadigen op de loopvlakken.
Hierdoor ontstaat axiaallager speling en zal aanloopschade ontstaan aan de wielen, waar door weer onbalans en soms totale beschadiging van het binnenwerk of van de complete turbo!
Wees geen dief van je eigen zak en doe het!
Zijn er vragen, ik ben altijd bereid mee te denken! Dus neem dan even contact op.